W TYM ARTYKULE
- Teoria trzech dosz
- Vata
- Pitta
- Kapha
- Podsumowanie
Teoria trzech dosz
Vata, Pitta i Kapha – zbiorowo znane jako dosze – to jedno z najbardziej fundamentalnych pojęć w tradycji Ajurwedy. Ale czym one dokładnie są?
W istocie, dosze są energetycznymi siłami natury, zasadami funkcjonalnymi, które pomagają nam lepiej zrozumieć siebie i świat wokół nas. Aby dowiedzieć się, które z dosz tworzą twoją konstytucję i stan niezrównoważenia, wykonaj test na dosze.
Vata, Pitta i Kapha są w pewien sposób niezbędne dla naszej fizjologii, więc żadna dosza nie jest lepsza od innej. Każda z nich ma bardzo specyficzny zestaw ról funkcjonalnych do odegrania w ciele. Niemniej jednak, gdy dosze są niezrównoważone, mogą zaszkodzić naszemu zdrowiu.
W Ajurwedzie, najbardziej podstawowymi budulcami materialnego świata jest pięć elementów: eter (przestrzeń), powietrze (wiatr), ogień, woda i ziemia.
Vata jest charakteryzowana przez ruchliwą naturę energii wiatru (Powietrza) oraz przestrzeni.
Pitta uosabia przemieniającą naturę energii ognia oraz wody.
A Kapha odzwierciedla łączącą naturę energii wody oraz ziemi.
Wszystkie trzy dosze można znaleźć we wszystkim i każdym, ale w różnych proporcjach. Łączą się one, tworząc różne klimaty, inne pokarmy, różne gatunki, a nawet różne jednostki w ramach tego samego gatunku.
Faktycznie, konkretne proporcje vaty, pitty i kaphy w każdym z nas dostarczają nam wzorca optymalnego zdrowia (inaczej znany jako nasza konstytucja) i mają istotny wpływ na nasze indywidualne cechy fizyczne, mentalne i emocjonalne – jak również na nasze unikalne siły i słabości.
Każda dosza jest charakteryzowana przez zbiór cech, które wspierają jej konkretną energetykę.
Vata jest sucha, lekka, zimna, szorstka, subtelna, ruchoma, przejrzysta, o cierpkim smaku.
Pitta jest z natury gorąca, ostra i lekka, tłusta, płynna i rozprzestrzeniająca się.
Kapha jest ciężka, powolna, chłodna, tłusta, wilgotna, gładka, gęsta, miękka, statyczna i lepka.
Te cechy sprawiają, że balansowanie dosz jest bardzo intuicyjne, ponieważ, zgodnie z Ajurwedą, podobne zwiększa podobne, a przeciwne nadaje równowagę.
Kiedy któraś z dosz jest podwyższona, zazwyczaj możemy przywrócić równowagę, zmniejszając wpływ cech danej doszy, faworyzując jednocześnie ich przeciwieństwa. A jeśli znamy konkretne, podwyższone cechy, możemy skupić się na ich uśmierzaniu, faworyzując jednocześnie żywność, zioła i doznania, które wzmacniają ich przeciwne energie.
Kiedy dosze stają się podwyższone, każda z nich zakłóca ciało w swoim własnym unikalnym sposób. Dlatego vata, pitta i kapha są związane z określonym zestawem wyzwań zdrowotnych i skłonnościami do chorób.
Vata
Zarządza ruchem i komunikacją, kontroluje myśli i pokarm przechodzący przez nasze jelita.
Jest powiązana z kreatywnością i elastycznością; rządzi wszelkim ruchem – przepływem oddechu, pulsacją serca, jak i wszystkimi skurczami mięśni, ruchem tkanek, mobilnością komórek oraz komunikacją w umyśle i układzie nerwowym.
Kiedy jest niezrównoważona, vata ma tendencję do powodowania strachu, niepokoju, izolacji, samotności i wyczerpania. Może prowadzić zarówno do fizycznej, jak i energetycznej wyczerpania, zakłócać właściwą komunikację i powodować różnego rodzaju nieprawidłowe ruchy ciała, takie jak drżenie.
Zazwyczaj ma lekkie, giętkie ciało, duże wystające zęby, małe i głęboko osadzone oczy, nieregularne pragnienie, często cierpią na zaburzenia trawienia i wchłaniania, łatwo się ekscytują, są czujne, żwawe i skore do szybkiej reakcji bez zastanowienia, ma wyjątkową wyobraźnię.
Pitta
Pitta nadzoruje trawienie i przemianę, dlatego jest ściśle związana z elementem ognia.
Jednak w organizmach żywych pitta jest głównie ciekła, dlatego woda jest jej drugim elementem. Reguluje ciepłotę ciała, pobudza apetyt i witalność, odpowiada za uczenie się i rozumienie. Z natury gorąca, ostra i lekka, tłusta, płynna i rozprzestrzeniająca się. W smaku kwaśna, gorzka i ostra, ciało średniej budowy i wagi.
Pitta jest blisko związana z inteligencją, zrozumieniem oraz trawieniem pokarmów, myśli, emocji i doświadczeń; rządzi żywieniem i metabolizmem, temperaturą ciała oraz światłem zrozumienia.
Gdy pitta jest niezrównoważona, powoduje reakcyjne emocje, takie jak frustracja, złość, zazdrość i krytyka. Nierównowaga pitty jest często przyczyną zaburzeń związanych z ciepłem, które mogą mieć wpływ na narządy i tkanki w całym ciele.
Kapha
Kapha dodaje struktury, solidności i spójności wszystkiemu i dlatego jest głównie związane z elementami ziemi i wody. Ta dosza nawilża wszystkie komórki i systemy, smaruje stawy, nawilża skórę, utrzymuje odporność i chroni tkanki.
Jest odpowiedzialna za wydzielanie komórkowe i zdolność zapamiętywania, jest ciężka, powolna, chłodna, tłusta, wilgotna, gładka, gęsta, miękka, statyczna, lepka i ociężała. Cechuje ją słodki i słony smak.
Kiedy Kapha jest niewyważona, wyzwala emocje przywiązania, chciwości i zarozumialstwa, a także może powodować upór, letarg oraz opór przed zmianą. Fizycznie kapha skłania do stagnacji i ociężałości w narządach i tkankach w całym ciele – również w umyśle.
Podsumowanie
Twoja konstytucja jest podstawą dla Twojego zdrowia i pozostaje stała przez całe życie.
Ważne jest pamiętanie, że wszyscy posiadamy wrodzone siły i talenty, a także obszary, w których mamy trudności. Dosze są wspaniałym narzędziem do zrozumienia obu tych aspektów, a także do rozpoznawania i korygowania ewentualnych zaburzeń w naszych systemach.
Nierównowagi w doszach są zazwyczaj spowodowane nieodpowiednią dietą i stylem życia, a także stresem lub traumą emocjonalną. Te zaburzenia mają tendencję do zakłócania naturalnego stanu równowagi wewnętrznej reprezentowanej przez konstytucję danej osoby.
Dosze zawsze rzucają światło na nasze osobiste niuanse, pomagają nam poprawić samoświadomość, oraz mogą pomóc nam zrozumieć jak oferować wsparcie – dokładnie tam, gdzie i kiedy jest to najbardziej potrzebne. W rezultacie, pielęgnowanie relacji z każdą z trzech dosz może mieć transformacyjny wpływ na twoje ogólne zdrowie i dobre samopoczucie. Więcej informacji na temat dosz znajdziesz TUTAJ.
